ψυχολογια

Τα χρώματα ως γνωστόν είναι ο καθρέφτης της ψυχής μας. Συνήθως επιλέγουμε να φορέσουμε αποχρώσεις αναλόγως με το πως αισθανόμαστε την δεδομένη στιγμή, ή φτιάχνουμε μια εικόνα για τον άλλο επηρεασμένοι από τις χρωματικές επιλογές που έχει κάνει. Όμως η επιρροή των χρωμάτων δεν σταματά εκεί, αφού έχουν την δύναμη να προκαλέσουν διαθέσεις, να αντιστρέψουν συμπεριφορές και να αλλάξουν συνήθειες. Δείτε λοιπόν ποια χρώματα χρειάζεστε για να περάσετε το μήνυμα σας. Μπλε κατά των κιλών. Το καλύτερο χρώμα για να κάνετε δίαιτα. Βάφοντας την κουζίνα σας μπλε, θα βρείτε τον εαυτό σας να τρώει λιγότερο σε σχέση με τον αν την έχετε κόκκινη ή κίτρινη και αυτό συμβαίνει σύμφωνα με τις έρευνες, γιατί το μπλε είναι ένα χρώμα που αποφεύγουμε να δοκιμάζουμε στις τροφές μας αφού το θεωρούμε δηλητηριώδες. Ροζ το ηρεμιστικό. Βάψτε τους τοίχους σας ροζ, ή φορέστε το και μαγικά τα πνεύματα θα ηρεμήσουν, το σώμα θα είναι πιο χαλαρό και δύσκολα κάποιος θα είναι επιθετικός απέναντί σας. Θεωρείται γενικά ένα πολύ ελκυστικό χρώμα για το μάτι και χρησιμοποιείται συχνά σε διαφημιστικές καμπάνιες. Κόκκινο το ελκυστικό. Ναι το κόκκινο χρώμα δεν έχει χάσει την αίγλη του, συνεχίζει να είναι πρώτο στις επιλογές των ανδρών όταν αφορά την έλξη προς το άλλο φύλο. Ενώ και οι γυναίκες βρίσκουν τους άνδρες που φορούν κόκκινο το ίδιο ελκυστικούς. Αυτό συμβαίνει γιατί ο εγκέφαλος μας το έχει συνδυάσει με έννοιες όπως είναι ο δυναμισμός και ο ερεθισμός. Κίτρινο υπέρ της συγκέντρωσης. Τα αγαπημένα μας post-it δεν έχουν τυχαία κίτρινο χρώμα. Έρευνες έχουν δείξει πως βελτιώνει τη συγκέντρωση και ξυπνάει τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα. Παράλληλα τα συμπαθητικά Smiley faces είναι εξίσου κίτρινα γιατί είναι το χρώμα που κάνει τον εγκέφαλο να εκκρίνει σεροτονίνη, την ορμόνη για καλή διάθεση. Πράσινο το χαλαρωτικό. Είναι ένα χρώμα που δεν ενοχλεί στο μάτι και…

Οι ψυχολόγοι ασχολούνται καιρό με το πώς να καθορίσουν πότε κάποιος λέει ψέμα. Η επιστημονική βιβλιογραφία για το θέμα της ανθρώπινης εξαπάτησης είναι τεράστια, αλλά και η μη επιστημονική βιβλιογραφία. Αμέτρητα βιβλία έχουν γραφτεί, μια γρήγορα αναζήτηση στο διαδίκτυο και θα βρείτε χιλιάδες φαινομενικά γρήγορες και εύκολες τεχνικές και ένα πλήθος εκπαιδευτικών μαθημάτων και εγχειριδίων που υπόσχονται ότι παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τον εντοπισμό των ψεμάτων. Ωστόσο οι ψυχολόγοι είναι αρκετά σαφείς: Δεν υπάρχει κανένας αξιόπιστος δείκτης εξαπάτησης. Η μύτη του Πινόκιο δεν υπάρχει στην πραγματική ζωή και ένας λόγος που η απάτη είναι τόσο δύσκολο να εντοπιστεί, είναι ότι κάθε ψεύτης συμπεριφέρεται διαφορετικά. Ορισμένοι ψεύτες εμφανίζουν ένα ή περισσότερα ή καθόλου από ένα ευρύ φάσμα φυσικών ή / και λεκτικών συμπεριφορών, ενώ άλλοι όχι. Για παράδειγμα, το γέλιο, τα χέρια που κινούνται, το τραύλισμα, η αποστροφή του βλέμματος, η προσποίηση της έλλειψης μνήμης και ο χρόνος που απαιτείται για την απάντηση σε ερωτήσεις έχουν παρατηρηθεί σε ανθρώπους που λένε ψέματα, αλλά δεν είναι ο κανόνας. Σε γενικές γραμμές, η έρευνα αποκαλύπτει ότι οι άνθρωποι δεν είναι καλοί στον εντοπισμό της εξαπάτησης. Ωστόσο, συχνά είμαστε πολύ καλύτεροι στο να εντοπίζουμε όταν ένα μέλος της οικογένειας ή ένα κοντινό μας πρόσωπο μας λέει ή όχι τη αλήθεια. Πράγματι, οι γονείς είναι συχνά σε θέση να εντοπίσουν πότε τα παιδιά τους λένε ψέματα, επειδή η αληθινή συμπεριφορά τους είναι γνωστή και παρατηρείται τακτικά, έτσι οι αλλαγές σε αυτές τις συνήθεις συμπεριφορές φαίνονται αμέσως περίεργες. Ενώ η ψυχολογική έρευνα παρουσιάζει πολλές, διαρκείς και σημαντικές προκλήσεις για την ακριβή ανίχνευση ψεμάτων, η βιβλιογραφία προσφέρει επίσης καθοδήγηση για το πώς να βελτιώσει κάποιος τις ικανότητες του για να εντοπίζει έναν ψεύτη, ακόμη και όταν αυτό το άτομο δεν είναι οικείο. Οι λεκτικές ενδείξεις είναι γνωστό ότι είναι πολύ πιο διαγνωστικές από τις…

«Δεν μας ενοχλεί το τι μας συμβαίνει, αλλά το τι θεωρούμε ότι μας συμβαίνει…» αναφέρει στο έργο του ο Έλληνας στωικός φιλόσοφος Επίκτητος. Η διαδικασία της αντίδρασης στα ερεθίσματα που δεχόμαστε καθορίζει τη διάθεση μας και είναι διαφορετική σε κάθε άνθρωπο. Για αυτό και κάποιοι μπορεί να βλέπουν ένα ποτήρι μισογεμάτο, άλλοι μισοάδειο και… κάποιοι άλλοι, όπως λέγεται χιουμοριστικά, κοιτούν αν έχει δαχτυλιές το ποτήρι… Οι άνθρωποι αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο στο ίδιο ερέθισμα, ή πολλές φορές μπορεί ο ίδιος άνθρωπος έχει άλλη αντίδραση στο ίδιο «πρόβλημα» και αυτό συμβαίνει γιατί η συναισθηματική μας διάθεση, επηρεάζεται από τα γεγονότα ανάλογα με το πώς αντιλαμβανόμαστε τον ίδιο μας τον εαυτό τη δεδομένη στιγμή. Αυτό μας κάνει να δίνουμε διαφορετικές «διαστάσεις» στα θέματα που μας απασχολούν και όχι αυτές που ρεαλιστικά τους αναλογούν και δυστυχώς αυτή η διαδικασία γίνεται βαρόμετρο της διάθεσης μας. Επιρροές στη διάθεση Η συναισθηματική μας διάθεση, το πότε και το πόσο συχνά νιώθουμε μέσα σε μια μέρα χαρά, λύπη ή ανησυχία επηρεάζεται από δύο παράγοντες, αφενός τα γεγονότα που συμβαίνουν στο περιβάλλον μας και κυρίως τις σκέψεις που κάνουμε συνεχώς για τα γεγονότα. Αυτές οι σκέψεις γίνονται μέσα από το πρίσμα του πως «αντιλαμβανόμαστε» εμείς τον εαυτό μας και αυτό αλλάζει με το πέρασμα των χρόνων και την… συλλογή εμπειριών που έχουμε. Η αλήθεια είναι ότι πέρα από τα πρώιμα παιδικά μας χρόνια, κάθε γεγονός που συμβαίνει, η μνήμη μας το «ερμηνεύει» αλιεύοντας παλαιότερα όμοια γεγονότα και σύμφωνα με τις πεποιθήσεις και την «εικόνα» που έχουμε για εμάς. Επί παραδείγματι, ένα διαγώνισμα στο σχολείο, μπορεί για κάποιους να φαντάζει με παιχνίδι, ενώ για άλλους σημαίνει ένα τεστ δοκιμασίας της προσωπικής τους αξίας. Είναι θετικό το γεγονός ότι δε γεννιόμαστε αισιόδοξοι ή απαισιόδοξοι, εσωστρεφείς ή εξωστρεφείς, τολμηροί ή διστακτικοί. Αυτά τα χαρακτηριστικά τα «υιοθετούμε» μέσα από τις εμπειρίες μας…

Είναι δικά τους τα συναισθήματα ή δικά μας; O Φρόιντ ήταν ο πρώτος που αντιλήφθηκε την ύπαρξη αυτής της συνηθισμένης ψυχικής λειτουργίας. Στην ψυχοθεραπευτική μου πρακτική, οι θεραπευόμενοι συχνά παραπονιούνται ότι ο/η σύζυγος, ο στενός τους φίλος ή ο συγγενής τους «προβάλλει» συνεχώς. Συνήθως εκφράζεται κάπως έτσι: «Έκανε προβολή πάνω μου!», «Της είπα να σταματήσει να προβάλει». Προβολή συμβαίνει όταν ένα άτομο αποδίδει ένα χαρακτηριστικό σε ένα άλλο άτομο που στην πραγματικότητα προέρχεται από εκείνο. Η έννοια της προβολής προέρχεται από τον ίδιο τον Sigmund Freud. Ο Freud, που είχε σπουδάσει νευρολόγος, δανείστηκε τον όρο από τη νευρολογία. Εκεί σήμαινε την ικανότητα των νευρώνων να μεταφέρουν ερεθίσματα από το ένα επίπεδο του νευρικού συστήματος σε ένα άλλο. Οι άνθρωποι προβάλλουμε συνεχώς και από μόνο του αυτό δεν είναι ούτε καλό, ούτε κακό. Εξαρτάται από το ποια συναισθήματα/ χαρακτηριστικά προβάλλονται και αν ο εαυτός τα αρνείται ή όχι. Η προβολή μπορεί να βρίσκεται στη βάση εκπληκτικών χαρακτηριστικών όπως η ενσυναίσθηση, η γενναιοδωρία και τα ερωτικά συναισθήματα – ή αρνητικών χαρακτηριστικών και συναισθημάτων όπως η οργή, η αλαζονεία και η περιφρόνηση. Η ψυχική αυτή λειτουργία βοηθά τους ανθρώπους να ερωτευθούν αλλά και να μισήσουν ο ένας τον άλλο. Όμως, στην καθημερινή γλώσσα, η προβολή αναφέρεται συνήθως σε αρνητικά χαρακτηριστικά, που ο εαυτός αρνείται και έτσι τα αντιλαμβάνεται ως προερχόμενα από ένα άλλο άτομο. Είναι εύκολο να διακρίνει κανείς πότε ένας άλλος άνθρωπος χρησιμοποιεί την προβολή. Είναι πολύ πιο δύσκολο να αντιληφθούμε όμως πότε εμείς προβάλλουμε. Γιατί. Επειδή η προβολή είναι ασυνείδητη. Γιατί οι άνθρωποι προβάλλουμε; Συχνά αναγνωρίζουμε δυσάρεστα, αρνητικά χαρακτηριστικά σε άλλους, τα οποία μισούμε σε εμάς τους ίδιους. Αυτή η διαδικασία συμβαίνει ασυνείδητα. Ας πάρουμε το κλασικό παράδειγμα του Freud: ένας άνδρας που είναι άπιστος στη σύζυγό του, αλλά ο οποίος κατηγορεί τη σύζυγό του για απιστία. Αυτός…

Κάθε λεπτό της ημέρας, το σώμα σας αντιδρά με φυσικό τρόπο και αλλάζει κυριολεκτικά, ως απάντηση στις σκέψεις που επεξεργάζεστε στο μυαλό σας. Έχει αποδειχθεί ξανά και ξανά ότι οι σκέψεις προκαλούν το μυαλό να απελευθερώσει νευροδιαβιβαστές, οι οποίοι είναι χημικοί αγγελιοφόροι που τους επιτρέπεται να επικοινωνούν με τα μέρη του οργανισμού και του νευρικού σας συστήματος. Οι νευροδιαβιβαστές ελέγχουν σχεδόν όλες τις λειτουργίες του σώματός σας, από τις ορμόνες μέχρι την πέψη, μέχρι την αίσθηση χαράς, της λύπης ή του άγχους. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι σκέψεις από μόνες τους, μπορούν να βελτιώσουν την όραση, τη φυσική κατάσταση και τη δύναμη. Το φαινόμενο placebo, όπως παρατηρείται στη «ψεύτικη» χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, για παράδειγμα, λειτουργεί λόγω της δύναμης της σκέψης. Οι προσδοκίες και οι μαθημένες συνδέσεις παρουσιάζουν ισχυρές ενδείξεις ότι αλλάζουν τη χημεία του εγκεφάλου και το κύκλωμα που οδηγεί σε πραγματικά σωματικά και γνωστικά αποτελέσματα, όπως λιγότερη κόπωση, μειωμένη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, αυξημένα επίπεδα ορμονών και μείωση του άγχους. Ένα αρκετά μεγάλο σώμα της έρευνας που διεξάγεται για περισσότερα από τριάντα χρόνια σε επιστημονικά ιδρύματα υψηλού κύρους σε όλο τον κόσμο, διερευνά τη φύση της συνείδησης, δείχνοντας ότι οι σκέψεις είναι ικανές να επηρεάσουν τα πάντα, από τις απλούστερες μηχανές μέχρι τα πιο σύνθετα έμβια όντα. Αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ανθρώπινες σκέψεις και οι προθέσεις, αποτελούν ένα πραγματικά φυσικό «κάτι» με εκπληκτική δύναμη να αλλάξει τον κόσμο μας. Κάθε σκέψη που έχουμε είναι απτή ενέργεια με δύναμη να μεταμορφώνει. Μια σκέψη δεν είναι μόνο ένα πράγμα˙ μια σκέψη είναι ένα πράγμα που επηρεάζει και άλλα πράγματα. Οι σκέψεις σμιλεύουν τον εγκέφαλό σας Κάθε σκέψη που κάνετε προκαλεί νευροχημικές αλλαγές, κάποιες προσωρινές και κάποιες μόνιμες. Για παράδειγμα, όταν οι άνθρωποι είναι συνειδητά ευγνώμονες, λαμβάνουν ένα κύμα επιβράβευσης από τους νευροδιαβιβαστές, όπως η ντοπαμίνη και…

«Ο υγιής άνθρωπος δεν βασανίζει τους άλλους. Γενικά είναι οι βασανισμένοι που εξελίσσονται σε βασανιστές…» – Karl Jung O Μιγκέλ ντε Θερβάντες από το 1570 και για αρκετά χρόνια, προσέφερε τις υπηρεσίες του ως επαγγελματίας στρατιώτης, λαμβάνοντας μέρος στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου κατά του οθωμανικού στόλου, ως υπαξιωματικός του πολεμικού πλοίου Μαρκέσα, καθώς και στην πολιορκία της Κέρκυρας. Tραυματίστηκε δύο φορές στο στέρνο ενώ ένας τρίτος τραυματισμός προκάλεσε μόνιμη βλάβη αχρηστεύοντας το αριστερό του χέρι. Ο άνθρωπος που μοιάζει να έγραψε για έναν τρελό ουτοπιστή, επέστρεφε στην Ισπανία στα 1575, όταν η γαλέρα με την οποία έπλεε, δέχθηκε επίθεση από πειρατές. Μεταφέρθηκε αιχμάλωτος στο Αλγέρι όπου παρέμεινε για πέντε χρόνια ως δούλος. Τελικά κατάφερε να επιστρέψει στην Ισπανία… Ένα κρύο βράδυ του 1605, Ο Θερβάντες μπήκε με την παρέα του στο καπηλειό της Σεβίλλης που επισκέπτονταν συχνά. Κάθισαν μπροστά στο τζάκι, καθώς τα τελευταία ξύλα παραδίνονταν στη φωτιά και το κρύο ξαναγέμιζε τον χώρο. Η τύχη όμως εκείνη τη μέρα δεν ήταν τόσο με το μέρος του. Η σύντροφος του Κάπελα, έχοντας πιει αρκετά, σάρκαζε μεγαλόφωνα με πελάτες την κυκλοφορία του βιβλίου του. Το βλέμμα της έπεσε στο συγγραφέα και με θυμό άρχισε να χλευάζει μεγαλόφωνα τον Θερβάντες που καθόταν σχετικά κοντά με την παρέα του. «Είστε τρελοί, ουτοπιστές που κυνηγάτε ανεμόμυλους εσύ και ο ήρωάς σου». Ο Θερβάντες δεν άφησε να τη διακόψουν. Τη γνώριζε από μικρό παιδί. Κοιτούσε με λίγη θλίψη, προσπαθώντας να κατανοήσει το θυμό κάτω από το «σκληρό δέρμα» της πικρή κακίας της. Σκεφτόταν σιωπηλά… Η κακία, το μίσος είναι έντονα συναισθήματα που συχνά κρύβουν το φόβο πίσω τους. Η αλήθεια ήταν ότι η ζωή αυτής της γυναίκας είχε καθοριστεί από όταν ήταν μικρή, και δεν είχε κανένα ιδανικό, αντίθετα με το βιβλίο του. Εύκολα μπορεί να φανεί η σκληρή παιδική ζωή ενός ανθρώπου ο…