Όλα τα ζωντανά όντα είναι εκ γενετής εξοπλισμένα από τη μητέρα φύση να ζήσουν αυτάρκη και σε καλή υγεία. Η κακή υγεία είναι μια αφύσικη κατάσταση για κάθε έμβιο ον. Η διαδικασία της αυτοϊασης του σώματος είναι αυτόματη σε κάθε ζωντανό σύστημα, όπως ακριβώς και η διαδικασία της αναπνοής, η πέψη, η αναπαραγωγή κτλ.
Η υγεία είναι μια φυσιολογική και φυσική κατάσταση της ζωής και χαρίζει στον άνθρωπο αρμονία και ισορροπία. Κάθε έμβιο ον έχει την ιδιότητα τηςομοιόστασης, έτσι ονομάζεται η ικανότητα του οργανισμού να διατηρεί τις συνθήκες του εσωτερικού του περιβάλλοντος (θερμοκρασία, συγκέντρωση διαφόρων συστατικών, κτλ), παρά τις εξωτερικές μεταβολές. Όμως τι είναι αυτό που κάνει τον άνθρωπο διαφορετικό από τα άλλα έμβια πλάσματα στον τομέα της υγείας; Η απάντηση είναι κυρίως η συναισθηματική στάση και η ανθρώπινη αδυναμία να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητες του ανθρώπινου εγκεφάλου για να ζήσει μια πιο υγιή και πιο ευτυχισμένη ζωή.
Στον κόσμο υπάρχουν δύο κύριες ομάδες ανθρώπων: αυτοί που πιστεύουν ότι η ζωή τους επηρεάζεται καθολικά από εξωτερικές επιδράσεις και, συνεπώς, είναι πέρα από τον έλεγχό τους και εκείνοι που πιστεύουν ότι όλα όσα τους συμβαίνουν είναι κυρίως αυτά που παράγονται από τον εαυτό τους και ως εκ τούτου είναι ελεγχόμενα από τους ίδιους. Τους τελευταίους, ας τους ονομάσουμε “εσωτερικούς”. Είναι οι άνθρωποι που τείνουν να είναι πιο σίγουροι για τον εαυτό τους, πιο πλούσιοι σε επινοητικότητα, καλύτερα μορφωμένοι, πιο προσαρμόσιμοι στις διακυμάνσεις της πραγματικότητας και πιο εύκολα σε θέση να αποφύγουν ή να εγκαταλείψουν τις εξωτερικές επιδράσεις ή εξαρτήσεις. Την πρώτη ομάδα ανθρώπων θα την ονομάσουμε “εξωτερικούς”. Είναι οι άνθρωποι που έχουν την πεποίθηση ότι η τύχη τους είναι στα χέρια των άλλων ή απλά πιστεύουν ότι τα πάντα είναι θέμα καλής ή κακής τύχης, τείνουν να είναι καχύποπτα άτομα, να απογοητεύονται εύκολα και να είναι λιγότερο δημιουργικοί.
Το φαινόμενο Placebo και το φαινόμενο Nocebo
Οι γιατροί έχουν αποδείξει την λειτουργικότητα του φαινομένου Placebo σε πειράματα τους για τον ελέγχο των νέων φάρμακων, δηλαδή το πώς οι ασθενείς αντιδρούν θετικά ως προς τα χάπια ζάχαρης σαν να ήταν πραγματικό φάρμακο. Το ερώτημα που ευλόγως προκύπτει: γιατί δεν χρησιμοποιείται για θεραπευτικούς σκοπούς η ευμενής επίπτωση που το μυαλό του σώματος, με τη δύναμη της πίστης στην ίαση, παράγει;
Το φαινόμενο Nocebo είναι ο κακός αδερφός του Placebo. Είναι ο όρος που ορίζει την αρνητική επίδραση που μπορεί να προκύψει στο σώμα λόγω της δύναμης της καταστροφικής πίστης. Το φαινόμενο Nocebo εμφανίζεται όταν κάποιος επιδεινώνει από μόνος του την κατάσταση της υγείας του μέσω της αρνητικής σκέψης. Είναι δυνατόν να παρουσιάσει συμπτώματα ασθένειας ακόμα και αν οι εργαστηριακές του εξετάσεις είναι καλές.
Αυτή είναι η τρομερή δύναμη της σκέψης στο σώμα μας και ωφέλιμο θα είναι να την κατανοήσουμε και να την χρησιμοποιήσουμε για την ευημερία μας.
Ας υποθέσουμε για μια στιγμή ότι ο μόνος λόγος που κάποιος θεραπεύεται ή όχι μέσα από μια θεραπευτική μέθοδο οφείλεται στην πεποίθησή του για αυτή τη θεραπεία. Δυστυχώς, αυτό είναι κάτι περισσότερο από μια εικασία, αλλά συνήθως απορρίπτεται εκ των προτέρων από τον ιατρό-σύμβουλο. Ωστόσο, οι φοιτητές της ιατρικής σχολής μαθαίνουν από πολύ νωρίς ότι το 70% ή και περισσότερο από τους μελλοντικούς τους ασθενείς θα διαμαρτύρονται κυρίως για ψυχοσωματικά συμπτώματα, αλλά στη συνέχεια, όταν θα γίνουν γιατροί υποτιμούν σκόπιμα ή παραμελούν τη σημασία του νου στην θεραπεία του σώματος, καταφεύγουν ολοταχώς στα φάρμακα και τις πολύτιμες συνταγές τους. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής, είχε πει: “Είναι πιο σημαντικό να γνωρίζουμε τι είδους άτομο έχει μια ασθένεια, από το να γνωρίζουμε τι είδους ασθένεια έχει ένα άτομο.”
Αυτοθεραπεία και πίστη έχουν κάτι κοινό
Η ομάδα των “εσωτερικών” ατόμων πιστεύουν ότι η θεραπεία τους σε μεγάλο βαθμό αυτοδημιουργείται, ενώ η ομάδα των “εξωτερικών” ατόμων πιστεύει πιο εύκολα σε κάτι ή σε κάποιον ως μέσο-θεραπεία για τη διαδικασία επούλωσης. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι και οι δύο ομάδες ατόμων αντλούν πίστη για καλή υγεία, αλλά από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Έτσι λοιπόν, είτε η θετική σκέψη για την δύναμη του εαυτού μας, είτε η θετική σκέψη προς τον θεό ή προς το φάρμακο βοηθάει σε μεγάλο βαθμό στην ίαση.
Το 1975 ο Dr Ader επινόησε τον όρο ψυχονευροανοσολογία για να περιγράψει το πως ο νους επηρεάζει το σώμα. Η ψυχονευροανοσολογία εισέρχεται στην σφαίρα των νευρολογικών μονοπατιών που συνδέουν το ανοσοποιητικό σύστημα και τον εγκέφαλο. Όταν υπάρχει δυσαρμονία μεταξύ του μυαλού και του σώματος, βλέπουμε τη φυσική και ψυχική ασθένεια, αν και αρχικά παρουσιάζονται μόνο ψυχοσωματικά συμπτώματα.
